رهبران کشورهای مشترک المنافع توافق کرده اند که «زمان آن فرا رسیده است» که در مورد غرامت تجارت برده صحبت کنند، علیرغم تمایل بریتانیا برای خارج کردن این موضوع از دستور کار در نشست دو روزه در ساموآ.
این سند که توسط 56 رئیس دولت، از جمله نخست وزیر بریتانیا، سر کیر استارمر، امضا شده است، خواستار «بحثهای عدالت جبرانی» برای تجارت «شنیع» بردههای فراآتلانتیک است.
در این بیانیه آمده است که زمان آن فرا رسیده است که یک گفتگوی معنادار، صادقانه و محترمانه داشته باشیم.
سر کیر گفت در این نشست هیچ بحثی در مورد پول وجود نداشت و بریتانیا موضع خود را “بسیار واضح” اعلام کرده بود که غرامت پرداخت نخواهد کرد.
بریتانیا با درخواستهای روزافزون رهبران کشورهای مشترک المنافع برای عذرخواهی و پرداخت غرامت به خاطر نقش تاریخی این کشور در تجارت برده مواجه شده است.
غرامت برای کسانی که در نتیجه بردگی رنج کشیده اند می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از مالی گرفته تا نمادین.
پیش از اجلاس، داونینگ استریت تاکید کرد که این موضوع در دستور کار قرار نخواهد گرفت.
سر کیر در یک کنفرانس مطبوعاتی در روز شنبه گفت که رهبران کشورهای مشترک المنافع “دو روز مثبت” در ساموآ داشتند و اهمیت غرامت در این اجلاس را نادیده گرفتند.
وی با بیان اینکه موضوع اصلی این دو روز پایداری و اقلیم بود، افزود: بخشی از بیانیه مشترک درباره غرامتها «یک پاراگراف از 20 بند» بود.
او گفت: “هیچ یک از بحث ها در مورد پول نبود. موضع ما در این مورد بسیار بسیار روشن است.”
راشل ریوز صدراعظم هفته گذشته به بی بی سی گفت بریتانیا غرامت برای برده داری پرداخت نمی کند.
گردهمایی رهبران – جایی که نخست وزیران و روسای جمهور کشورهای مشترک المنافع بدون مشاور با یکدیگر ملاقات می کنند – حدود شش ساعت قبل از صدور بیانیه به طول انجامید.
نخست وزیر گفت که بحث غرامت دلیل طولانی شدن آن نیست.
یکی از منابع داونینگ استریت به بیبیسی گفت: ما موضع خود را شفاف اعلام کردهایم و تغییر نمیکند.
این است و نیست – در واقع ماهیت مستقیم اظهارات آنها در مورد غرامت در آستانه اجلاس سران برخی از کشورهایی را که برای آن کارزار تبلیغاتی کردند، عصبانی کرد.
نیمی از هنر دیپلماسی صحبت کردن در مورد چیزهایی است که می خواهید در مورد آنها صحبت کنید – ادامه گفتگو حتی زمانی که چشم انداز تغییر قریب الوقوع بعید است.
برای کسانی که معتقدند زمان آن فرا رسیده است که کشورهایی مانند بریتانیا با گذشته خود روبرو شوند، این بیانیه اجازه می دهد تا گفتگو ادامه یابد.
در مورد بریتانیا و سایر کشورها، آنها می توانند بگویند موضع آنها بدون تغییر است و به تعدادی از موضوعات دیگر – مانند تجارت، تغییرات آب و هوا و امنیت – اشاره می کنند که آنها استدلال می کنند که کشورهای مشترک المنافع یک انجمن حیاتی برای آنها ارائه می دهد.
با این حال، به نظر میرسد که نخستوزیر درها را برای بحثهای بیشتر در مورد نوعی عدالت جبرانی باز گذاشته و گفت: «فرصت بعدی برای بررسی آن» در مجمع بریتانیا و کارائیب در سال 2025 خواهد بود.